ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ

Πολλοί δεν μπορούν να εξηγήσουν και δεν μπορούν να κατανοήσουν πώς και γιατί ή ποια σχέση έχουν ή δεν έχουν η 1^η Μαΐου ως μέρα των εργαζομένων και ως μέρα των λουλουδιών.

Έτσι υπάρχει μια σύγχυση για το στεφάνι με λουλούδια που (όλο και λιγότεροι) κρεμάνε στην εξώπορτα του σπιτιού τους.

Κάποιοι άλλοι λένε ότι το στεφάνι είναι φόρος τιμής προς τους νεκρούς των εργατικών αγώνων.

Κι όμως δεν είναι έτσι!

Κι αυτό διότι υπάρχουν δύο πρωτομαγιές.

Η Πρωτομαγιά των εργαζομένων

Στη σύγχρονη εποχή η Πρωτομαγιά είναι πρώτα και κύρια η «Ημέρα των Εργαζομένων» όλου του κόσμου.

Είναι η μέρα που καθιερώθηκε αμέσως μετά τα γεγονότα του Σικάγου του 1886.

Τον Μάη του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας 8ωρο ωράριο εργασίας και καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Από τότε η Πρωτομαγιά είναι μέρα ορόσημο για τους αγώνες του εργάτη.

Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του 1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872.

Με βάση την εμπειρία του Καναδά, δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, η Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας αποφάσισε να γίνουν απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ, την πρώτη Μάη του 1886.

Αίτημα των κινητοποιήσεων ήταν αυτό που έκανε τον γύρο του κόσμου και αποτέλεσε το κυριότερο αίτημα των εργαζομένων "Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο".

Την 1η Μαΐου του 1886, απέργησαν 400.000 άνθρωποι σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο.

Άντρες, γυναίκες και παιδιά κατέβηκαν στους δρόμους και συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Haymarket.

1.350 αστυνομικοί παρατάχθηκαν απέναντι τους και απαίτησαν να διαλυθεί η συγκέντρωση.

Μέσα σε μια έντονα φορτισμένη ατμόσφαιρα, μια βόμβα έσκασε κοντά στους αστυνομικούς οι οποίοι άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τους συγκεντρωμένους χωρίς καμιά διάκριση.

Είναι ακόμα άγνωστος ο αριθμός των θυμάτων αφού πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες, επίσημα μόνο οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές έχουν επαληθευτεί.

Στην Κύπρο

Στην Κύπρο η 1^η του Μάη άρχισε να γιορτάζεται σε κλειστούς κύκλους των εργατικών ενώσεων από το 1918 όταν ιδρύθηκαν στη Λεμεσό οι πρώτοι μαρξιστικοί πυρήνες.

Αργότερα, με την ίδρυση του Κ.Κ.Κ. άρχισε να γιορτάζεται πιο ανοικτά και αποτέλεσε το εφαλτήριο για τους εργατικούς αγώνες που ξεκίνησαν και κορυφώθηκαν τη δεκαετία του ’40.

Το κυπριακό συνδικαλιστικό κίνημα είχε μια ιδιαιτερότητα σε σύγκριση με τα εργατικά κινήματα άλλων χωρών.

Πρώτιστα ήταν καθαρά ένα ξεκάθαρα ταξικό κίνημα και όχι “εθνικό” όπως ήταν π.χ. η μεταγενέστερη ΣΕΚ.

Η ΠΣΕ και στη συνέχεια η ΠΕΟ δεν αποτέλεσαν τον πυρήνα του Κ.Κ.Κ. αλλά το συνδικαλιστικό κίνημα της Κύπρου γεννήθηκε μέσα από το Κ.Κ.Κ. και τη μαρξιστική ιδεολογία.

Η ΠΣΕ-ΠΕΟ που αποτέλεσαν την ομπρέλα κάτω από την οποία στεγάστηκαν δεκάδες συντεχνίες αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος των εργαζομένων.

Ιδιαίτερα ιστορικές είναι οι απεργίες διαρκείας του 1944 για να κερδηθεί η ΑΤΑ και το 1948 για άλλα αιτήματα με κυριότερο το 8ωρο.

Η ΠΣΕ-ΠΕΟ, τα στελέχη και τα μέλη της είχαν να αντιμετωπίσουν τεράστια πολεμική από τις βρετανικές αποικιακές αρχές, τους εργοδότες, τον τύπο και την Εκκλησία.

Σε μια προσπάθεια αντιπερισπασμού δημιουργήθηκαν ομάδες απεργοσπαστών που αργότερα ίδρυσαν τη ΣΕΚ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1945 η ηγεσία της ΠΣΕ οδηγήθηκε στο δικαστήριο με την κατηγορία για ενέργειες που αποσκοπούσαν στην ανατροπή του καθεστώτος και την εφαρμογή σοσιαλιστικού συστήματος στην Κύπρο.

Κερδήθηκαν όμως οι αγώνες και το εργατικό κίνημα ρίζωσε στην Κύπρο.

Στο σήμερα

Από τότε μέχρι σήμερα κύλισε πολύ νερό στ’ αυλάκι.

Η εξασφάλιση και η διασφάλιση των εργατικών δικαιωμάτων οδήγησε σε μια χαλάρωση τόσο των εργαζομένων όσο και των ηγεσιών των συντεχνιών.

Η αδιαφορία των εργαζομένων, η εφαρμογή των ατομικών συμβολαίων, η ατονία των συντεχνιών δημιούργησαν άλλα δεδομένα.

Τα οποία δεδομένα αξιοποιήθηκαν πλήρως για το ξήλωμα των εργατικών δικαιωμάτων από την αστική τάξη και με περιορισμένη την ευχέρεια των συντεχνιών να αντιδράσουν.

Η απαξίωση και η αδιαφορία δεν οδηγούν μπροστά αλλά πίσω.

Κι αυτό θα πρέπει να απασχολήσει τον κάθε εργαζόμενο.

Η γιορτή των λουλουδιών

Η άλλη πτυχή, αυτή των λουλουδιών έχει να κάνει με μια αρχαία θρησκευτική δοξασία.

Το στόλισμα της εξώπορτας των σπιτιών με στεφάνια λουλουδιών συμβολίζει την υποδοχή της δύναμης της φύσης στο σπιτικό και τον ερχομό της Άνοιξης, της αναγέννησης της Φύσης.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ο Μάιος ονομάστηκε έτσι από τη ρωμαϊκή θεότητα Μάγια η οποία δεν είναι άλλη από την Ελληνίδα θεά Μαία, μητέρα του Ερμή στον οποίον και αφιερώθηκε ο μήνας.

Οι Αρχαίοι Έλληνες, ως φυσιολάτρες, γιόρταζαν το άνοιγμα των λουλουδιών και το φτάσιμο της άνοιξης από πολύ παλιά. Ένα από τα αρχαιότερα σύμβολα των Ορφικών ήταν το Ρόδο.

Από τον αρχαίο συμβολισμό δημιουργήθηκαν στα Ανθεστήρια που γιορτάζονται σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο και έχουν σχέση με αρχαίες θεότητες, όπως π.χ. στην Κύπρο κατά κύριο λόγο με την Αφροδίτη.

Αλλού συνδέονται με τον Διόνυσο ή τον Άδωνη.

Το λουλουδένιο στεφάνι, λοιπόν, έχει άμεση σχέση και προέρχεται από τις δοξασίες της Αρχαίας Ελληνικής κοσμοαντίληψης.