Η ΔΙΖΩΝΙΚΗ ΔΙΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΑΙ Η (ΔΗΘΕΝ) ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗ

Για μια ακόμα φορά επανέρχομαι στο θέμα της ομοσπονδιακής λύσης του Κυπριακού.

Θεωρώ ότι αποτελεί αναγκαιότητα να ξεκαθαρίσουμε ακόμα μια φορά κάποια πράγματα, αφού οι αντι-ομοσπονδιακοί επιμένουν:

Α) Να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα όσον αφορά αυτή τη μορφή λύσης.

Β) Παίρνουν ως δεδομένη την τουρκική ερμηνεία των όρων και υποστηρίζουν ότι η Δικοινοτική Διζωνική Ομοσπονδία σημαίνει διχοτόμηση.

Είναι γεγονός ότι αυτό επιδιώκει η τουρκική πολιτική. Τον διαχωρισμό της Κύπρου σε δύο μέρη όπου η κάθε κοινότητα θα αυτοδιοικείται κατά κυρίαρχο τρόπο.

Ο κύριος εκφραστής σήμερα αυτής της πολιτικής είναι ο Γιώργος Λιλλήκας που τάσσεται εναντίον της ομοσπονδιακής λύσης του Κυπριακού θεωρώντας (όπως και η Τουρκία) ότι η συγκεκριμένη μορφή οδηγεί σε δύο κράτη.

Ιδού τι δήλωνε στις 18 Ιουλίου 2012:

«Η διζωνική είναι συγκεκαλυμμένη διχοτόμηση. Είπε ότι θα ήταν καλό ο Πρόεδρος Χριστόφιας να ενημερώσει με ειλικρίνεια τους πολίτες εάν με τη διζωνική ομοσπονδία, όπως τη διαπραγματεύθηκε, οι δύο κοινότητες θα ζουν μαζί σε μεικτές πόλεις ή ως γείτονες σε δύο χωριστά συνιστώντα κράτη και εάν θα απολαμβάνουν όλων των δικαιωμάτων και ελευθεριών, όπως η εγκατάσταση σε όλη την Κύπρο. (…) ο Πρόεδρος Χριστόφιας, σύμφωνα με τα όσα ο ίδιος έχει συμφωνήσει, προάγει λύση που προϋποθέτει την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη δημιουργία νέου συνεταιρισμού δυο συνιστώντων κρατών». [1]

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ

Συμφωνούμε με όσους δηλώνουν ότι το ζητούμενο δεν είναι η ονομασία της λύσης αλλά το περιεχόμενο της. Δηλαδή μπορεί να ονομάζεται ομοσπονδία αλλά το περιεχόμενο της να είναι συνομοσπονδιακό ή και το ανάποδο.

Εκείνο που είναι ξεκάθαρο είναι ότι η Ε/κυπριακή πλευρά από το 1974 μέχρι σήμερα δηλώνει ξεκάθαρα ότι η λύση που επιδιώκει είναι καθαρά ομοσπονδιακή και βασίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών στα οποία η ερμηνεία της Δ.Δ.Ο. είναι πολύ ξεκάθαρη.

Και πάνω απ’ όλα πρέπει να τονίζεται ότι η λύση (ανεξάρτητα από τα οποιαδήποτε επιμέρους), είναι ομοσπονδιακή.

Ποιες είναι οι βασικές διαφορές μιας ομοσπονδίας από μια συνομοσπονδία;

Ομοσπονδία

Καταρχήν θα πρέπει να πούμε ότι μια ομοσπονδία δημιουργείται για να συνενώσει σε ΕΝΑ, ενιαίο και εδαφικά ακέραιο κράτος, διάφορες εθνότητες, εθνοτικές ομάδες ή ομάδες σε ένα ενιαίο χώρο με πολιτικές ή άλλες διαφορές.

Η βασική διαφορά της ομοσπονδίας από τη συνομοσπονδία είναι ότι η πρώτη αποτελείται από μέρη, πολιτείες, εθνότητες ή όπως αλλιώς μπορεί να ονομάζονται, οι οποίες ενώνονται μεταξύ τους και αποτελούν ΕΝΑ κράτος[2] (π.χ. ΗΠΑ, Ρωσία).

Διεθνώς αναγνωρίζεται και εκπροσωπεί τη χώρα το ΕΝΑ κράτος και όχι τα συστατικά μέρη του (Πολιτείες).

Τα συστατικά (ή συνιστώντα) μέρη δεν εκπροσωπούνται διεθνώς ως ξεχωριστά κράτη ούτε έχουν δική τους διεθνή εκπροσώπηση.

Το ομοσπονδιακό κράτος διαθέτει ΕΝΑ Σύνταγμα που υπερισχύει των συνταγμάτων και νομοθεσιών των συστατικών μερών (Πολιτειών) που την αποτελούν.

Η κυριαρχία εκφράζεται από το ΕΝΑ κράτος και δεν αναγνωρίζεται κυριαρχία των συστατικών μερών. Ουσιαστική απόρροια τούτου είναι ότι διασφαλίζονται οι βασικές ελευθερίες της διακίνησης, εγκατάστασης και περιουσίας, και όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως είναι και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Το ΕΝΑ κράτος παραχωρεί την ιθαγένεια στους πολίτες. Έστω και αν οι πολίτες θα έχουν εσωτερική ιθαγένεια (δηλαδή την ιθαγένεια του συστατικού μέρους), εκείνη που αναγνωρίζεται διεθνώς είναι η ιθαγένεια του ΕΝΟΣ κράτους.

Κλασικά παραδείγματα είναι αυτά των ΗΠΑ και της Ρωσίας όπου υπάρχει το Κεντρικό Σύνταγμα το οποίο αναγνωρίζεται διεθνώς και στο εξωτερικό εκπροσωπείται μόνο το κράτος των ΗΠΑ και της Ρωσίας και εκπρόσωποι τους είναι οι πρόεδροι αυτών των χωρών.

Οι Πολιτείες ή τα κράτη (στην περίπτωση της Ρωσίας) έχουν η καθεμιά το δικό της Σύνταγμα το οποίο ισχύει μόνο στη συγκεκριμένη Πολιτεία ή κράτος. Παρατηρείται μάλιστα το φαινόμενο τα εσωτερικά Συντάγματα να περιέχουν διαφορετικές πρόνοιες σε κάθε Πολιτεία (ή κράτος) για το ίδιο θέμα.

Επομένως σε μια ομοσπονδία, εκείνο που είναι κυρίαρχο είναι το ΕΝΑ κράτος και όχι τα συστατικά μέρη, τα οποία, επομένως, δεν διαθέτουν κατάλοιπα δικαιωμάτων αυτοδιάθεσης ή απόσχισης.

Συνομοσπονδία

Η συνομοσπονδία, αποτελεί ένωση Κυρίαρχων Κρατών που λειτουργούν στη βάση της συνεργασίας μεταξύ τους.

Φαινομενικά η συνομοσπονδία αποτελεί ένα κράτος, στην ουσία όμως η εξουσία βρίσκεται στα κράτη που την αποτελούν και δεν διαθέτει Κεντρικό Σύνταγμα το οποίο να υπερτερεί έναντι των Κρατικών Συνταγμάτων.

Επομένως, το συνομόσπονδο Κράτος δεν έχει απαραίτητα μία και μόνη διεθνή εκπροσώπηση ούτε έχει και δική του κυριαρχία.

Η εκπροσώπηση και η κυριαρχία ανήκει στα κράτη που αποτελούν την συνομοσπονδία και όχι στο όποιο κεντρικό κράτος.

Συνεπώς τα συστατικά μέρη (κυρίαρχα κράτη) μπορούν να έχουν κυριαρχία και εκπροσώπηση, δικό τους κυρίαρχο Σύνταγμα και μπορούν να συνάπτουν συμφωνίες με άλλα κράτη.

Το μόνο που τα ενώνει είναι το καθεστώς χαλαρής συνεργασίας μεταξύ τους.

Της κρατικής ιθαγένειας (συνήθως) υπερτερεί η ιθαγένεια των κρατών που αποτελούν την συνομοσπονδία.

ΔΙΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΔΙΖΩΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ

Στην Κύπρο συζητούμε για λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.

Τι σημαίνει αυτό;

Σημαίνει πρώτα απ’ όλα ότι η λύση θα είναι ομοσπονδιακή, δηλαδή θα αναφέρεται σε ΕΝΑ κράτος.

Επειδή κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο Διζωνική, άρα είναι επικίνδυνο να χρησιμοποιείται αυτός ο όρος επειδή, δήθεν, ο καθένας μπορεί να δώσει την ερμηνεία που ο ίδιος θέλει, σημειώνουμε τα εξής:

1^ον: Τους διαψεύδουν τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών που καθορίζουν επακριβώς τις βασικές αρχές αυτής της μορφής λύσης.

Ήδη στο Ψήφισμα 774 του 1992, όπως και σε πάρα πολλά άλλο, έχει καθοριστεί ξεκάθαρα τι σημαίνει Δ.Δ.Ο. Λέει το ψήφισμα:

«2. Επαναβεβαιώνει τη θέση του Συμβουλίου ότι μια διευθέτηση του Κυπριακού πρέπει να βασίζεται σε ΈΝΑ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΡΑΤΟΣ με ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ και ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ, με τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας του και το οποίο θα αποτελείται από δυο πολιτικά ίσες κοινότητες, όπως καθορίζεται στη παράγραφο 11 της έκθεσης του Γενικού Γραμματέα της 9ης Aπριλίου 1992 (S/23780) σε μια δικοινοτική και διζωνική ομοσπονδία και ότι μια τέτοια διευθέτηση πρέπει να αποκλείει ένωση ολόκληρης ή μέρους της νήσου με οποιαδήποτε άλλη χώρα ή οποιαδήποτε μορφή διχοτόμησης ή απόσχισης».

Αυτές οι αρχές επιβεβαιώνονται από τότε μέχρι σήμερα χωρίς καμία αλλοίωση.

2^ον: Η ίδια ερμηνεία περιλήφθηκε στην συμφωνία της 8^ης Ιουλίου 2006 όπου στην πρώτη παράγραφο αναγραφόταν ότι:

«1. Δέσμευση για την επανένωση της Κύπρου με βάση μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και πολιτική ισότητα, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας».[3]

3^ον: Η ίδια ακριβώς διατύπωση περιλαμβάνεται στην πρώτη παράγραφο του κοινού ανακοινωθέντος Χριστόφια – Ταλάτ της 23^ης Μαΐου 2008:

«Επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για μια διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αυτός ο συνεταιρισμός θα έχει μια Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση με μια και μόνη διεθνή προσωπικότητα, καθώς και μια Τουρκοκυπριακή Συνιστώσα Πολιτεία και μια Ελληνοκυπριακή Συνιστώσα Πολιτεία, οι οποίες θα έχουν ισότιμο καθεστώς».[4]

Επομένως, όσοι ισχυρίζονται ότι η λύση της Δ.Δ.Ο. δεν έχει συγκεκριμένο περιθώριο και επιτρέπει διαφορετικές ερμηνείες διαπράττουν σοβαρό λάθος ή εσκεμμένα παραπλανούν.

Το ίδιο λάθος διαπράττουν όταν ισχυρίζονται ότι Δ.Δ.Ο. σημαίνει διχοτόμηση.

---

[1] http://www.cybc.com.cy.

[2] Τονίζουμε συνεχώς το ΕΝΑ κράτος για να γίνει κατανοητό ότι όταν έχουμε ομοσπονδιακό σύστημα, έχουμε ένα κράτος και όχι δύο ή περισσότερα κράτη. Απλώς η εσωτερική διοικητική δομή είναι αυτή της ομοσπονδίας.

[3] http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/B155DD9BFC7A860BC225727C0034C704?OpenDocument.

[4] http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/67E194D3F04410FBC22574630027F32D?OpenDocument.