Για τις απαλλαγές από τα θρησκευτικά

Είναι να απορεί πραγματικά κάποιος για τους σκοπούς και τις επιδιώξεις ορισμένων όσον αφορά τις κατευθύνσεις και τα χαρακτηριστικά που προσπαθούν να δώσουν στο Κράτος που ονομάζεται Κυπριακή Δημοκρατία.

Παραμερίζοντας νόμους και κανονισμούς αλλά και αγνοώντας επιδεικτικά τι προνοούν το Σύνταγμα και τι γίνεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης και του κόσμου, προσπαθούν να οδηγήσουν τον τόπο σε ένα πισωγύρισμα.

Όπως και να το κάνουμε η σημερινή κοινωνία δεν είναι όπως την παλιά.

Η διακίνηση ιδεών έχει αλλάξει τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων και δεν βρίσκεις πλέον τις μονολιθικές κοινωνίες όπως αυτές υπήρχαν στο παρελθόν.

Στις μέρες μας με την ελευθερία της έκφρασης που επικρατεί μπορεί ο καθένας να αυτοπροσδιορίζεται όπως θέλει και όχι όπως θέλει να τον προσδιορίζει το σύστημα.

Οι κοινωνίες όλο και περισσότερο μετατρέπονται σε πολυπολιτισμικές και συνεπεία τούτου άνθρωποι διαφόρων εθνικοτήτων και θρησκευτικών πεποιθήσεων περπατούν και βρίσκονται δίπλα μας.

Είναι γι’ αυτό που προκαλεί θλίψη η επιμονή της Διευθύντριας Μέσης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας να επιβάλει ξανά την αναγκαστική διδαχή των θρησκευτικών στα σχολεία.

Το μάθημα αυτό για χρόνια είχε (και έχει ακόμα) προσηλυτιστικό και κατηχητικό χαρακτήρα. Ξεκινώντας από το νηπιαγωγείο και καταλήγοντας στο Λύκειο ο μαθητής υποβάλλεται σε μια συνεχή προπαγάνδα υπέρ του θρησκεύματος της πλειοψηφίας των κατοίκων της Κύπρου που είναι ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός.

Σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης το μάθημα των θρησκευτικών είναι προαιρετικό ή ακόμα και εκεί που είναι υποχρεωτικό υπάρχει το δικαίωμα απαλλαγής του μαθητή.

Να σημειώσω ότι στην Κύπρο μέχρι το 2008 που ψηφίστηκε ο νέος νόμος (μετά από έντονες συζητήσεις) η παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών ήταν υποχρεωτική για όλους τους μαθητές.

Θυμούμαι όταν ήμουνα στο σχολείο, μαζί μας παρακολουθούσαν το μάθημα των θρησκευτικών και βαθμολογούνται σ’ αυτό και οι μαρωνίτες συμμαθητές μας που δεν ανήκαν στο ορθόδοξο θρήσκευμα.

Χρόνια μετά συνειδητοποίησα ότι για τους συμμαθητές μας αυτούς θα ήταν πραγματικό μαρτύριο το συγκεκριμένο μάθημα αφού όπως αυτό γινόταν τότε δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια προπαγάνδα υπέρ της Ορθοδοξίας.

Ο νόμος στην Κύπρο

Το 2008, λοιπόν, ψηφίστηκε η νέα νομοθεσία από τη Βουλή που ρύθμιζε το θέμα, εκσυγχρόνιζε αυτό τον τομέα στην εκπαίδευση και έδειχνε σεβασμό στις πεποιθήσεις των μαθητών.

Σεβόταν το ότι κάποιες οικογένειες, είχαν διαφορετική προσέγγιση στο θέμα θρησκεία ανήκοντας σε διαφορετικό θρησκευτικό δόγμα, σε διαφορετική θρησκεία ή ήταν ακόμα άθεες.

Το δηλώνω με πάσα ειλικρίνεια, δεν έχω πρόβλημα να διδάσκεται το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία. Το θέμα είναι πώς διδάσκεται αυτό και πώς θα αποφεύγεται ο προσηλυτιστικός και κατηχητικός χαρακτήρας του.

Με το θέμα αυτό ασχολήθηκα τότε και όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να δουν τι είχα γράψει τότε.

Δανείζομαι από τον «Φιλελεύθερο» του Σαββάτου 26 Ιανουαρίου 2013 και από το ρεπορτάζ της συναδέλφου Χριστίνας Κυριακίδου τι ισχύει στην Κύπρο από το 2008:

«Νοείται ότι ο διευθυντής μπορεί, ύστερα από έγκριση του διευθυντή Δημοτικής Εκπαίδευσης να απαλλάξει μαθητή που δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος ύστερα από αίτηση του κηδεμόνα του, από την υποχρεωτική παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών». Συνεπώς δικαίωμα απαλλαγής έχουν μόνο αλλόθρησκοι ή άθεοι.

Ανάλογη πρόνοια υπάρχει και στους θεσμοθετημένους κανονισμούς λειτουργίας των σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης. Με τη διαφορά ότι δεν καθορίζει ποιοι μαθητές έχουν δικαίωμα απαλλαγής και ποιοι όχι.

Ειδικότερα, η νομοθεσία προνοεί:

«Ο διευθυντής μπορεί, ύστερα από έγκριση του διευθυντή του οικείου τμήματος Εκπαίδευσης να απαλλάξει μαθητή, ύστερα από αίτηση του κηδεμόνα του, από την υποχρεωτική παρακολούθηση και εξέταση των μαθητών της Γυμναστικής, θρησκευτικών, Ξένων γλωσσών και Τέχνης για ειδικούς λόγους».

Τώρα ως προς την εφαρμογή της νομοθεσίας:

- Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση οι μαθητές που παίρνουν απαλλαγή δεν παραμένουν στην τάξη την ώρα του μαθήματος των θρησκευτικών. Σύμφωνα με την ΠΟΕΔ, τη συγκεκριμένη περίοδο τα παιδιά φιλοξενούνται σε άλλο τμήμα και παρακολουθούν άλλο μάθημα.

- Με εγκύκλιο των διευθυντών Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης (10/9/2012) καθορίζεται ότι «απαλλαγή δεν συνεπάγεται απουσία από την τάξη την ώρα της διδασκαλίας οποιοσδήποτε μαθήματος».

Κατά συνέπεια το 2008 δεν έγινε ένα βήμα αλλά ένα άλμα μπροστά παρά τις αδυναμίες και τις ασάφειες του νόμου.

Το ότι απαλλάσσει μόνο όσους δεν είναι ορθόδοξοι χριστιανοί το θεωρώ ως μία αδυναμία. Διότι αν ο νόμος στόχο έχει να καλύψει όλους τους μαθητές, τότε η συγκεκριμένη πρόνοια αποτελεί διάκριση και στοχοποίηση κάποιων μαθητών.

Βήμα προς τα πίσω

Η συζήτηση που άνοιξε τις τελευταίες μέρες με την αίτηση απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών μιας μαθήτριας που ασπάζεται τη διδασκαλία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, έχω την εντύπωση ότι θα κρίνει αρκετά πράγματα.

Η διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης Ζήνα Πουλλή δηλώνει ότι η απαλλαγή δόθηκε στη μαθήτρια, όμως όπως ισχυρίζεται τόσο η μητέρα όσο και η μαθήτρια είχαν παράλογες απαιτήσεις. Δεν γνωρίζουμε ποιες είναι αυτές οι απαιτήσεις. Αν όμως ισχύουν, τότε ναι, η κα Πουλλή έχει δίκαιο.

Όπως έχει δίκαιο αν ισχύει ο ισχυρισμός της ότι κάποιοι γονείς είχαν την απαίτηση να διδάσκονται τα θρησκευτικά (από τα οποία απαλλάχθηκε το παιδί τους) την πρώτη ώρα, για να μπορεί να κοιμάται περισσότερο τη συγκεκριμένη μέρα. Αυτά είναι απαράδεκτα πράγματα.

Όμως η εντύπωση που έδωσε η κα Πουλλή είναι ότι στοχεύει στην αλλαγή του νόμου και στην επιστροφή στο παρελθόν.

Η δήλωση της ότι ακολουθείται ο νόμος αναγκαστικά και ότι η ίδια διαφωνεί με αυτόν, μας δίνει το δικαίωμα να εκφράζουμε φόβους για οπισθοδρόμηση.

Όχι στη θεοκρατία

Οι άνθρωποι που έχουν εξουσία ως λειτουργοί, πρέπει να κατανοήσουν ότι το κράτος δεν είναι φέουδο τους, ούτε μπορούν να κόβουν και να ράβουν με βάση τις δικές τους πεποιθήσεις.

Η Κύπρος είναι κράτος μέλος της Ε.Ε. και με βάση το Σύνταγμα της η θρησκεία είναι διαχωρισμένη από το κράτος.

Κάθε προσπάθεια που κάτω από κάθε πρόσχημα οδηγεί στη θεοκρατία είναι κατακριτέα και απορριπτέα. Είναι δικαίωμα του καθενός να έχει οποιεσδήποτε πεποιθήσεις, αρκεί αυτές να μην στρέφονται κατά των δικαιωμάτων των άλλων και να μην υπάρχει κίνδυνος για το κράτος. Και κυρίως να μην οδηγεί σε συνθήκες μεσαίωνα.

Και κυρίως να μην δημιουργούνται συνθήκες διάκρισης και ρατσισμού υπό το ψευδεπίγραφο πρόσχημα της προστασίας και της διατήρησης του κράτους και τους έθνους.

Ένα από τα καλά που έφερε η Ε.Ε. είναι η καθιέρωση θεσμών όπως των Επιτρόπων Διοίκησης και Προστασίας των δικαιωμάτων του Παιδιού.

Και θεωρώ απαράδεκτη τη δήλωση της κα Πουλλή ότι οι Επίτροποι δημιουργούν προβλήματα στην πειθαρχία μέσα στα σχολεία.

Η άρνηση προάσπισης δικαιωμάτων δεν είναι αποδεκτή στις μέρες μας, από οποιονδήποτε και αν προέρχεται.

Και αυτό να το έχουν υπόψη τους όσοι νοσταλγούν το παρελθόν.