Μια δίκη για τον Γ. Γρίβα και την Οργάνωση “Χ”

Μια δίκη για τον Γ. Γρίβα και την Οργάνωση “Χ”

Το Σάββατο 10 Ιουνίου πραγματοποιείται στη Λευκωσία Ημερίδα με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 120 χρόνων από τη γέννηση του Γεώργιου Γρίβα.

Το συνέδριο περιλαμβάνει παρουσιάσεις από την εποχή που ο Γρίβας είχε εισαχθεί στη Σχολή Πολέμου και σταματούν μέχρι το 1967.

Φρονούμε ότι δεν είναι καθόλου τυχαίο που η Ημερίδα σταματά στο 1967 και δεν συνεχίζει μέχρι το θάνατο του Γρίβα τον Ιανουάριο του 1974.

Και ο λόγος είναι απλός. Η περίοδος αυτή είναι η πιο προβληματική απ’ όλες στη ζωή του Γρίβα και έχει συνδεθεί με τη δράση της ΕΟΚΑ Β’ και την καταστροφή της Κύπρου με το χουντικό και ΕΟΚΑ Βήτικο πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή. Και οι υμνητές του Γρίβα, παρά τα όσα κατά καιρούς δηλώνουν περί της αθωότητας του, δεν τολμούν να αγγίξουν αυτή την περίοδο.

Στην Ημερίδα θα αναλυθεί και η περίοδος της κατοχής. Και με την ευκαιρία αυτή θα υπενθυμίσουμε ένα δικαστικό περιστατικό που έγινε στην Κύπρο, όπου ο συγγραφέας ενός βιβλίου αθωώθηκε από την κατηγορία της εξύβρισης του Γρίβα.

Το βιβλίο: «Εθνική Αντίσταση»

Το 1990 κυκλοφόρησε στην Κύπρο η δεύτερη έκδοση του βιβλίου με τίτλο «Εθνική Αντίσταση». Η πρώτη έκδοση ήταν το 1984.

Συγγραφέας του βιβλίου ο δάσκαλος Γεώργιος Μιχαήλ από τη Λάρνακα.

Στη σελίδα 102, κάτω από τον τίτλο: «Γερμανοί, ταγματασφαλίτες και Χίτες χτυπούν τις ανατολικές συνοικίες της Αθήνας», περιλαμβανόταν η ακόλουθη αναφορά:

«Στις 4 του Ιούλη 1944, πάνω από 500 Γερμανοί των Ες-Ες, ταγματασφαλίτες και Χίτες του Γρίβα χτύπησαν τις συνοικίες Γούβας, Παγκρατίου, Καισαριανής και Άη Γιάννη. Οι μάχες κράτησαν από τα ξημερώματα ως τις 4 το απόγευμα. Οι άντρες του ΕΛΑΣ και ο άμαχος πληθυσμός αμύνθηκαν σθεναρά…».

Η δικαστική αγωγή

Αυτή η αναφορά περιλαμβανόταν και στην πρώτη έκδοση και με τη δημοσίευση του βιβλίου

προκάλεσε την αντίδραση του Δώρου Παπαπέτρου, συγγενή του Γ. Γρίβα ο οποίος κατέθεσε μήνυση με την κατηγορία ότι «προσβάλλει τη μνήμη τεθνεώτος» κατά παράβαση του άρθρου 202^Α του ποινικού κώδικα, κεφ. 154.

Η δίκη άρχισε στις 14 Ιουνίου 1985 και συνεχίστηκε μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου 1985.

Στη δίκη μάρτυρες κατηγορίας ήταν οι Μ. Ξάνθος, αντιστράτηγος ε.α., Χρ. Ρίζος, δικηγόρος από την Αθήνα, Όμηρος Παπαδόπουλος, συνταγματάρχης ε.α.

Μάρτυρες υπεράσπισης ήταν 12 ΕΛΑΣίτες, εκπαιδευτικοί και ιστορικοί.

Η απόφαση του δικαστηρίου

Στην απόφαση του ο επαρχιακός Δικαστής Γ. Νικολάου αναφέρει μεταξύ άλλων ότι ο συνήγορος του κατήγορου, Μανώλης Χριστοφίδης, ο οποίος διεύθυνε στο τελικό στάδιο την υπόθεση του κατηγόρου, ισχυρίστηκε ότι «το δημοσίευμα περιέχει εξύβριση βάναυση όπως

προκύπτει πρόδηλα από το ίδιο το περιεχόμενο του. σε τέτοια περίπτωση το κατά πόσο η εξύβριση ήταν κακόβουλη δεν τον ενδιέφερε». Περαιτέρω ο Μ. Χριστοφίδης κατηγόρησε τον συγγραφέα ότι «επέλεξε μια καθαρά μονόπλευρη παρουσίαση του θέματος, συνδυάζοντάς την με χαρακτηρισμούς που υποδηλώνουν και πιο άμεσα το βάναυσο της εξύβρισης».

Υποστήριξε ακόμη ότι δεν λήφθηκαν υπόψη από τον συγγραφέα οι «ελληνικοί νόμοι και διατάγματα με τα οποία είχε αναγνωρισθεί και συνεχιζόταν η αναγνώριση για εθνική δράση, κατά την περίοδο στην οποία αναφέρεται στο δημοσίευμα, τόσο της οργάνωσης “Χ”, όσο και του αρχηγού της, Γεώργιου Γρίβα».

Η υπεράσπιση την οποία διεύθυνε ο Φοίβος Κληρίδης πρόβαλε τη θέση ότι το επίδικο δημοσίευμα «αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα» και συνέχισε λέγοντας ότι η προβολή της αλήθειας δεν μπορεί να συνιστά βάναυση εξύβριση αλλά και ούτε μπορεί να συνεπάγεται κακοβουλία».

Ο δικαστής αναφέρει επίσης ότι ο κατηγορούμενος δεν αναφέρεται στο σύγγραμμα του σε θέσεις αντίθετες από εκείνες που επέλεξε να προβάλει. Και ο κατήγορος απέδωσε ιδιαίτερη σημασία στο ότι ο κατηγορούμενος αγνόησε νομοθετήματα και διατάγματα που εκδόθηκαν στην Ελλάδα, με τα οποία αναγνωριζόταν η εθνική δράση του Γεώργιου Γρίβα και της οργάνωσης “X” κατά την σχετική περίοδο.

Οι μαρτυρίες

Σε ότι αφορά τις μαρτυρίες, η απόφαση αναφέρει ότι αυτές ήταν αλληλοσυγκρουόμενες. Συμπληρώνει δε ότι ένα μέρος της μαρτυρίας έγινε αποδεκτό εφόσον εδραζόταν και σε πληθώρα συγγραμμάτων.

Το δικαστήριο έλαβε υπόψη του ότι ο συγγραφέας εξέδωσε κι άλλα μικρότερα βιβλία με παρόμοια θεματολογία  και «για τη συγγραφή του βιβλίου αυτού φαίνεται ότι μελέτησε διάφορες πηγές και είχε υπόψη του τη διάσταση και στις αντιλήψεις της ιστορίας της σχετικής περιόδου. Περιπλέον μερίμνησε να συμβουλευθεί πρόσωπα, τα οποία, λόγω κάποιας ανάμιξης τους στα πράγματα της τότε εποχής και της εμπιστοσύνης που του ενέπνεαν λόγω της θέσης τους, πίστευε ότι θα μπορούσαν να του δώσουν αξιόπιστη καθοδήγηση».

Στη συνέχεια ο δικαστής επεξηγεί τι είναι δικαστική γνώση, εξύβριση και ιστορία.

Η αθώωση του κατηγορουμένου

Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν, ο δικαστής Γ. Νικολάου καταλήγει ότι το δικαστήριο θα ήταν άτοπο να αποφανθεί ως προς περιεχόμενο της ιστορίας και προσθέτει:

«Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω, το επίδικο δημοσίευμα δεν αποτελεί εξύβριση.

Η κατηγορία δεν έχει αποδειχθεί. Ο κατηγορούμενος αθωώνεται και απαλλάσσεται».

Εμάς δεν μας μας ενοχλούσαν οι Γερμανοί

Πέρα από τα όσα λίγα αναφέρονται στο συγκεκριμένο βιβλίο, τα τελευταία χρόνια η ιστορική έρευνα έφερε στο φως αρκετά στοιχεία αναφορικά με τη δράση της οργάνωσης “X” υπό την ηγεσία του Γρίβα, κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα.

Θα παραθέσουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Καρκάνη «Οι Δωσίλογοι Της

Κατοχής Δίκες Παρωδία».

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, δημιουργήθηκαν Ειδικά Δικαστήρια Δωσιλόγων. Σε ένα από αυτά παρέστη και ο ταγματάρχης Κώστας Πολύζος, διοικητής του 2ου Γραφείου της “Χ”, για να καταθέσει ως μάρτυρας.

Παραθέτουμε παρακάτω απόσπασμα ενός αποκαλυπτικού διαλόγου.

Πρόεδρος: Ποιος είναι o αρχη­γός σας;

Πολύζος: O Γρίβας. O Λάμπου μας εφοδίαζε και με ταυτότητες της ειδικής. Ποτέ όμως οι Γερμανοί δεν ενόχλησαν τα μέλη της οργάνωσής μας, εκτός, από 10 που έπιασαν μια φορά γιατί τους πήραν για κομμουνιστές και τους παρέδωσαν στην ειδική.

Σύνεδρος: Τι έγιναν οι 10 δικοί σας στην ειδική Ασφάλεια;

Απ.: Απολύθηκαν όλοι. O Λά­μπου με διαβεβαίωσε ότι τους είχε σε ασφαλές μέρος ώστε δεν κινδύνευαν. Οι Γερμανοί τους πήραν τα πιστόλια και τους άφησαν ελεύθερους. Τα πιστόλια παραδόθηκαν στην ειδική και ο Λάμπου είχε διατάξει να μας επιστραφούν.

Σύνεδρος: Πώς οι Γερμανοί τους απέλυσαν αφού είχαν όπλα; Αφού καταδίκαζαν σε θάνατο τους οπλοφορούντες!

Απ.: Μα ήξεραν ότι ήσαν σε εθνικιστική οργάνωση. Και μας τους εθνικόφρονας δεν μας πείρα­ζαν οι Γερμανοί.

Πολιτική Αγωγή: Οι Γερμανοί επεδίω­ξαν να διασπάσουν τον ελληνικό λαό και να βάλουν ένα τμήμα του να χτυ­πά τους κομμουνιστές;

Απ: Ναι: Οι Γερμανοί έβαλαν τις εθνικιστικές οργανώσεις να πολε­μούν τους κομμουνιστές, για να έχουν αυτοί ήσυχο το κεφάλι τους.

Πολ. Αγ.: Μιλούσαν οι σύμμαχοι για ΕΑΜ, για ΕΔΕΣ για ΕΚΚΑ. Είπαν ποτέ για τη «Χ»;

Απ.: Δεν με ενδιαφέρει…

Πολ. Αγ.: Εξετελέσθη κανένας «Χίτης» στην κατοχή;

Απ: Ένας στο Κολωνάκι τον Οκτώβρη.

Πολ. Αγ.: Τον Οκτώβρη έφυγα οι Γερμανοί. Μήπως σκοτώθηκε από αδέσποτη;

Απ.: ...(καμιά απάντηση).

Πολ.Αγ.: Στην ειδική ασφάλεια υπήρχε γερμανική υπηρεσία;

Απ: Μάλιστα.

Πολ. Αγ.: Είχε η«Χ» συνεργασία με την Ασφάλεια;

Απ: Ναι!

Κώστας Γαβράς: Γρίβας = αγριότητα

Μαρτυρίες και αποδείξεις για το ρόλο της “X” υπάρχουν πάρα πολλές, που όσο κι αν προσπαθούν σήμερα κάποιοι να τις θάψουν ή να τις ανασκευάσουν, δεν αλλάζουν την ιστορία.

Οι Χίτες ήταν ο φόβος και ο τρόμος των απλών πολιτών. Η αγριότητα τους είναι μνημειώδης.

Μια τέτοια εμπειρία αφηγήθηκε στο περιοδικό «Σελίδες» το 1994 ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς. Είπε σχετικά:

«Είναι μια εικόνα πολύ ζωντανή στη μνήμη, ίσως γιατί ήτανε τόσο τρομακτική μπροστά στα παιδικά μου μάτια.

- θάθελα να μου την περιγράψετε…

Ήτανε βράδυ θυμάμαι κάποιος γείτονας, της κυρίας Θάλειας μου φαίνεται ο άνδρας, έβγαινε από μια υπόγεια ταβέρνα η οποία ήτανε κάτω από το μπακάλικο. Εκεί μια ομάδα «Χιτών» τον ορμήσανε και τον κτυπήσανε με τα μπαστούνια μέχρι που πέθανε... Αυτή τη σκηνή δεν πρόκειται να την ξεχάσω ποτέ.

- Πληγές που αφήνουν σημάδια…

Ναι, σίγουρα. Κι εδώ θέλω να σου πω κάτι κάνοντας μια παρένθεση. Όταν βλέπω το όνομα Γρίβας κάπου γραμμένο, στο μυαλό μου έρχονται αμέσως τέτοιες εικόνες. Αυτός ο άνθρωπος που για σας υπήρξε έστω και για μια περίοδο ήρωας, για μένα πάντα θα 'ναι συνδεδεμένος με αυτά τα γεγονότα».

Αυτά τα ολίγα για την “X” και τον Γρίβα εκείνης της εποχής. Μια πτυχή της δράσης του που δεν διέφερε ασφαλώς από τις υπόλοιπες πτυχές της δράσης του ανθρώπου που συνέδεσε το όνομα του με τον ενωτικό αγώνα στην Κύπρο αλλά και με την καταστροφή του 1974.